෴ මා ඔබ දුටු ඒ ප්‍රේම ලෝකේ..෴

                  ජෝතිපාල නැවත කියවමු - 07

 පී.ඇල්.ඒ.සෝමපාලයන්ගේ සංගීතයේ හමුවන ජෝතිපාල

ලාංකේය සිනමාවේ සොඳුරු මතක සටහන් ඔස්සේ  එච්.ආර්.ජෝතිපාල චිත්‍රපට පසුබිම් ගායන ශිල්පියෙකු ලෙස 70 දශකයේ  චිත්‍රපටවලට ගැයූ ගීත පිළිබඳව අද තවත් පියවරක් ඉදිරියට සටහන් කරමි. විශේෂයෙන්ම මේ දශකයේ ඔහු ගැයූ ගීත සියල්ලම එක පෙළට එක සේ ජනප්‍රිය වීමත්,  ඒවා කුමන ගීතද, කුමන චිත්‍රපටවලට ඇතුළත් වූ ඒවා දැයි නූතන ගිත රසිකය පරපුර  නොදන්නා නිසාත් ඒ පිළිබඳව තොරතුරුද ඇතුළත් කරමින් මේ ලිපි මාලව සැකසේ. ඒ නිසා ඇතැම් විට අස්වැන්න කියවන ඔබ ඔහුගේ ගීවලට ප්‍රිය කළත් ඒ ප්‍රියතම ගීත පියවරෙන් පියවර ඉදිරියට මේ ලිපි මාලාවේදී සටහන් වන බව සැළකුව මැනැවි.

70 දශකය වන විට සිංහල වාණිජ සිනමාවේ අත්‍යවශ්‍යම  සිනමා ගී හඬ බවට ජෝතිපාලගේ හඬ පත්ව තිබුණි. චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයාට  එතෙක් කල් හමු නොවු සිනමාවට අත්‍යවශවූ නියම පසුබිම් ගි හඬ ( Pure Screen Voice) ජෝතිපාල සතුව තිබිම ඊට හේතුව විය.

70 දශකය වන විට ඉන්දියාවට ගොස් චිත්‍රපට නිෂ්පාදනය කිරීම මුලුමනින්ම අත්හිටුවා තිබිම නිසා ලංකාවේ චිත්‍රාගාර කිහිපයක් ආරම්භවී තිබුණි. ඒ නිසා 70 දශකයේ මෙරට නිෂ්පාදය වූ චිත්‍රපට සියල්ලම පාහේ ලංකාවේ චිත්‍රාගාර තුළ නිර්මාණය වූ ඒවාය.

ඒ වන විට ලංකාවේ චිත්‍රපට සඳහා සංගීතය  සැපයූ ඉන්දියන් සංගිතඥයන්ද ලංකාව ස්ථිර පදිංචිය සඳහා තෝරාගෙන තිබුණි.  එහෙත් ඒ 1960 දශකය අවසන්වන විට අමරදේව, සිසිර සේනාරත්න, ෂෙල්ටන් ප්‍රේමරත්න,  ආර්.ඒ.චන්ද්‍රසේන වැනි සංගිතඥයින් දේශීය සිනමාවට අවශ්‍ය සිනමා සංගීතය පිලිබඳව විවිධ අත්හදා බැලීම් කරමින් සිටි  යුගයක් විය.

මේ කාලයේ චිත්‍රපටයක් සඳහා වැඩි ගීත ප්‍රමාණයක් ඇතුළත්ව තිබීම අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් වූ බැවින් සංගීත අධ්‍යක්ෂවරුන්ට සිදු වූයේ වැඩි ගීත ප්‍රමාණයක් චිත්‍රපටවලට බලෙන් රිංගවිමය. ඒ නිසාම මේ දශකය වන විට ජනප්‍රිය වාණිජ සිනමාවේ සිනමා සංගීතයේ ජයග්‍රාහී ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට පැවරී තිබුණේ එකල ජනප්‍රිය සංගීතවේදීන් ලෙසින් සිටි පී.එල්.ඒ. සෝමපාල වැනි සංගිතවේදන්ටය.

පී.එල්.ඒ. සෝමපාලයන් මෙරට සිටි දක්ෂ ගායන ශිල්පියෙක් පමණක් නොව දක්ෂ සංගීතඥයෙකි. ඒ නිසා බොහෝ සිනමාකරුවන් සිය සිනමා කෘති සංගීතවත් කිරිමට ඔහු තෝරාගෙන සිටි බව පැහැදිලි ය.  ඒ චිත්‍රපටවල ඇතුලත්වූ ගීත පිලිබඳව විමසා බලන විටඒ බව සිතේ. සෝමපාලයන් බිහිකළ සිනමා සංගීතය හුදෙක්ම වාණිජ සිනමා සංගීතයකි. ඒ නිසාම  ඔහු එකල සිනමා සංගීතයේ කිරුළු නොපැළඳි රජු යැයි අස්වැන්න ලියන මටද සිතේ.

පී.එල්.ඒ. සෝමපාලයන් විසින් එකල ඉන්දීය සිනමාවේ හින්දි සහ දෙමල චිත්‍රපටවල රැව් දුන්  ජනප්‍රිය ගී තනු හින්දි ගීයටත් වඩා මිහිරට ප්‍රතිනිර්මාණය කළේය. ඒ සඳහා ඔහුට දේශීය වාද්‍ය ශිල්පින්ගේ සහයද නො අඩුව ලැබී තිබුණි.

1971 දී තිරගත වූ නීල් රූපසිංහගේ හතර දෙනාම සූරයෝ චිත්‍රපටයේ සංගීතයද පී.එල්.ඒ.සෝමපාලයන්ගේ ය. චිත්‍රපටයට ගීත 06ක් ඇතුළත් විය.  ඒවා සියල්ලම ජනප්‍රි හින්දි අනුකාරක ගීත විය.  කරුණාරත්න අබේසේකර ලියූ එයින් 03 ක්ම  ගායනා කළේ  එච්.ආර්.ජෝතිපාල විසිනි. “මේ දෑස මගේ පින්වන්තයි, ආදරණීය සිනාවේ, කොඩි ගහ යට මම උපන්නේ” හතර දෙනාම සූරයෝ චිත්‍රපටයට ජෝතිපාල ගැයූ ගිත  වේ. මතු දැක්වෙන්නේ හතර දෙනාම සූරයෝ චිත්‍රපටයට ඇතුළත් වූ ගීතයකි.

                   මේ දෑස මගේ පින්වන්තයි

                   තේරුණේ දැන්තමයි

                   රන් රූපෙ ඔබේ පින්වන්තයි

                   තේරුණේ දැන් තමයි

                   ළඟ දුනුකේ මලකී - දුර මානෙල් මලකී

                   උඩවැඩියා මලකී - මල් මැද මල් විලකී

                   රණ මයුරා වරළයි  - අඩ සඳවන් නළලයි

                   නීල උපුල් දෙනෙතයි - නාරිලතා ගමනයි

                   ගීත පබැදුම: කරුණාරත්න අබේසේකර

                   ගැයුම: එච්.ආර්.ජෝතිපාල

                   සංගීතය: පී.එල්.ඒ. සෝමපාල

                   චිත්‍රපටය: හතරදෙනාම සූරයෝ

                   අධ්‍යක්ෂණය: නීල් රූපසිංහ

                   තිරගත වූ වසර :1971

          “මේ දැස මගේ” ගීය මෙතනින් අහන්න.

මේවා ජනප්‍රිය හින්දි ගී තනුවලට අනුව නිර්මාණය කරන ලද ගීත වුවද එහි යම්කිසි දේශියත්වයක් තිබුණි. කරුණාරත්න අබේසේකරයන්ගේ පද රචනාවල තිබූ සරල බව නිසාම කිසිවකුටත් වටහා ගැනිමට අපහසු නැත. ඉන්දියානු ගීතවල තිබූ ඉන්දියානු සංගීතයට නොදෙවෙනි වන සේ මේ ගීතයන්හි ආමුඛ සංගීත ඛණ්ඩ සහ අන්තර් සංගීත ඛණ්ඩ සකස් කර තිබිම නිසා මුල් හින්දි ගීතයේ රසයට නොදෙවෙනි රසයක් දෙවෙනි ගීතයට හිමිවී ම පුදුමයක් නොවේ. එය සෝමපාලයන් හැදූ  ගීත සියල්ලම ජනප්‍රිය වන්නට හේතුවිය.

ජෝතිපාල ගැයූ ගී වලින් සිනමාවට ලබා දුන් දායකත්වය කෙබඳු දැයි වැටහෙන්නේ ඔහුගේ සිනමා ගීතාවලිය දෙස බලන විටය. ඒ ගීතවල තිබූ ජීව ගුණය නිසාම චිත්‍රපට නරඹන්නන් සිනමා හල්වලට ඇදුණේ චිත්‍රපට නරඹන්නට පමනක් නොව ඒවායේ තිබූ ගීත මිහිරද විඳ ගැනීමටය. අද නූතන සිනමාවේ චිත්‍රපට ගීත තිබුණත් ඒවා හෝ චිත්‍රපට ජවනිකා සිනමා හලෙන් එලියට එනවිට මකතයේ නොරැ‍ඳෙයි. ඒ අපේ සිනමා ගීතයේ අද දවසේ හැටිය.

1971 දී තිරගත වූ අබිරහස චිත්‍රපටයට ජෝතිපාල ගීත 03 ක් ගායනා කර තිබුණි. ඒ ගීත වන්නේ “ඈත දිලිසෙන හිරු සඳු, සුසුදු රැල්ල සහ සිතුම් පැතුම් සඳ ආදරේ” යන ගීතය. මේ චිත්‍රපට ගීත,  ගීත ලැයිස්තුවල ඉහළින්ම එදා වගේම අද දවසේද රැඳී තිබේ.  මතු දැක්වෙන්නේ ලෙනින් මොරායස්ගේ අබිරහස චිත්‍රපටයට ජෝතිපාල සහ ඇන්ජලින් ගුණතිලක ගැයූ ගීයකි.

                   ඈත දිලිසෙන හිරු සඳු රන්තරු

                   රහසේ කීවා මට ඔබ ගැන තොරතුරු

                   මගේ නෙත් යුග මතු පියවෙන තුරු

                   ආදරෙයි මා ආදරෙයි

                   ළා තණ නිල්ලේ පිණි කඳුළැල්ලේ

                   මා ඔබ දුටු ඒ ප්‍රේම ලෝකේ

                   දෑස දෑසක් සොයා තනි වූ දිනේදි

                   මධු සඳ රැල්ලේ සතුටු සඳැල්ලේ
                   වාසනාවේ අමිල උදාවේ

                   සීත සුළ‍ඟේ වෙලී මතු හමුවුණාවේ

                   ගීත පබැදුම: ප්‍රේමකීර්ති ද අල්විස්

                   ගැයුම: එච්.ආර්.ජෝතිපාල  සහ ඇන්ජලින් ගුණතිලක

                   සංගීතය: පී.එල්.ඒ. සෝමපාල

                   චිත්‍රපටය: අබිරහස 

                   අධ්‍යක්ෂණය: ලෙනින් මොරායස්

                   තිරගත වූ වසර :1971

         “ඈත දිලිසෙනහිරු සඳු” ගීය මෙතනින් අහන්න.

පී.එල්.ඒ. සෝමපාලයන් අතින් පැහැදිළි සිනමා සංගීතයක් බිහි නොවුණි. ඔහු අතින් ඉටු  වූයේ  ජනප්‍රිය හින්දි, දෙමල,  සහ ඉංග්‍රීසි ගී තනුවලට අනුව සකසාගත් ගීත සම්පාදය කිරිමයි. ඒ අනුව පී.එල්.ඒ. සෝමපාලයන් ගැයූ ගීත ස්වල්පය හැරුණු  විට ලංකාවේ චිත්‍රපට සංගීතයට හෝ ග්‍රැමෆෝන් ගී තැටි සංගීතය සඳහා ඔහු සම්පාදනය කරන ලද සංගීත නිර්මාණ,  ලංකාවේ සංගීතය රසාස්වාදන අංගයක් ලෙසින් වර්ධනය කිරිමට හෝ ඉහළ නැංවිමට  සතුටුදායක මෙහෙයක් ඉටු නොකළ බව එකල විචාරකයන් පෙන්වා දී ඇත. ඒ නිසාම  පී.එල්.ඒ. සෝමපාලයන් ලංකාවේ අනුකාරක සංගීතයේ සංකේතය ලෙසින්ද හදුන්වා දි තිබුණි.

ඒ අනුව බලන විට ජෝතිපාල ගැයූ පී.එල්.ඒ.  සෝමපාලයන් සංගීතය සැපයූ ගීතද ජනප්‍රිය ගීත ලෙසින් හුදු විනෝදයක් සැපයූ ගීත  වූවා මිස ඉන් ඔබ්බට ගොස්  ඒවායින් රස වින්දනය දියුණු කිරිමක් ඔවුන් දෙදෙනා අතින් සිදු වූයේ නැත.

මතු දැක්වෙන්නේද ලෙනින් මොරායස්ගේ අබිරහස චිත්‍රපටයට සෝමපාලයන් හින්දි ගී තනුවක් අනුව හැදූ මනරම් ගීයකි.

සිතුම් පැතුම් සඳ ආදරේ උදාවේ දෝ

මහදේ සොඳුරු අහසේ අනාගතේ

පැණි සොයමින් බමරුන් එනවා

පැණි බී යළි උන් ඉගිලෙනවා

පැණි සොයමින් බමරුන් එනවා

පැණි බී මල වට  ඉගිලෙනවා

තනිවූ කතරක මා ඉන්නේ

කෙළෙසද පිය මැන පිට වන්නේ

හදවත විල් දිය චංචලවේ
ගැඹුරට මගෙ හිත යොමුවේ

ගැඹුරෙහි වැලි මත මුතු හමුවේ

සැතපෙන කල  දුටු  නිදි යහනේ

එළිවේදෝ රෑ දුටු සිහිනේ

සැතපෙන කල  දුටු  නිදි යහනේ

එළිවෙනවා රෑ දුටු සිහිනේ

ගීත පබැදුම: කරුණාරත්න අබේසේකර

                   ගැයුම: එච්.ආර්.ජෝතිපාල  සහ ඇන්ජලින් ගුණතිලක

                   සංගීතය: පී.එල්.ඒ. සෝමපාල

                   චිත්‍රපටය: අබිරහස 

                   අධ්‍යක්ෂණය: ලෙනින් මොරායස්

                   තිරගත වූ වසර :1971

“සිතුම් පැතුම්සඳ” ගීය මෙතනින් අහන්න.

මේ ගීවල පද රචනා සංගීතයෙන් වෙන්කර බැලූ විට බෙහෙවින්ම කාව්‍යාත්මකය. කොළඹ යුගයේ කවියේ තිබූ ප්‍රේමය, සෘංගාරය ආදරෙය් සුන්දරත්වය, ඒ අයුරින්ම මේ ගී පදරචනා වලද දැකිය හැකිය. ගීයේ තනුවට වචන ඔබා ඇති බවක් ගී තනුවකට අනුගතව ලියූවක් බව නොහැ‍ඟෙන තරම්ය. ඒ නිසාම ජෝතිපාලගේ ගායනයෙහි තිබූ ආදරණිය බව මේ ගීත හින්දි ගීයේ ස්වරුපය අභිබවා නැගී සිටින්නට හේතු විය . ඒ ගීත ජනතා සන්තක වූයේ ඒ අයුරිනි.

මතු සම්බන්ධයි....

ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ:

ගාන්ධර්ව ආපදාන -5, මොහොමඩ් සාලි සහ පී.එල්.ඒ. සෝමපාල

(මහාචාර්ය සුනිල් ආරියරත්න - 1997 එස්.ගොඩගේ සමාගම)

ඔබේ හිතේ ජෝතිපාල පිලිබඳව විචාරාත්මක අදහසක් හෝ මේ ලියූ දේ ගැන විචාරයක් ඇත්නම් ලියන්න. කැමති විදියට ලිවිමට ඔබට නිදහස ඇත.