෴ ලෝකය ආදරෙන් හදමු... ෴

පසුගිය සති කිපයේ දරුවන් සම්බන්ධයෙන් අපට අසන්නට ලැබුණේ හිතකර පුවත් නොවේ. වසර ආරම්භයේදීම සවුදි අරාබියේදි නොකළ වරදකට රිසානා සිය ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙව්වා ය. ගෙවුණු සතියේදී ඊළඟ හද සසල කරන පුවත් කීපය එක පිට එක වාර්තා වූයේ ලංකාවේ සිවු දෙසිනි.

ඒ එක පුවතකින් කියවුණේ 13 හැවිරිදි පාසල් දැරියක් පාසලේ පන්ති කාමරයේ තීන්ත ආලේප කිරිමට රුපියල් 800.00 ක ලබා දිමට වත්කමක් දෙමාපියන්ට නොතිබූ  නිසා අසල වූ වත්තකින් රුපියල් 320.00 කි වටිනා පොල් ගෙඩි 08 අහුලා ගැනිම හේතුවෙන් සොරකම් කිරීමේ වරදට හසුව අධිකරණයෙන් දඬුවම් පැමිණ වූ බවය. බාලයෙකු වුවද   අන්සතු දෙයක් නොදන්වා ගත්තත් වරද වරදම ය.

ඊළඟ පුවත වූයේ උසස් පෙළ විශිෂ්ඨ ප්‍රතිඵල ලැබෙන විට එක දියණියක  සිය පවුලේ අගහිඟකම් පිරිමහ ගනු වස්  අධ්‍යාපන කටයුතු වලට සමුදී නගරයේ ඇඟලුම් කර්මාන්ත ශාලාවක සේවය ගොස් ඇති බවකි.

අනෙක් පුවත වූයේ අකුරැස්ස ප්‍රාදේශිය සභාවේ හිටපු සභාපතිවරයා තමන්ගේ කායික මනදොල සපුරාගනු වස් බිලිගත් දැරිය ගමටත් සමාජයටත් මුහුණු දීගත නොහැකිව වස පානය කර සිය දිවි හානි කරගෙන ඇති බවය.

පුදුම සහගත කාරණය වන්නේ මේ සියල්ලම සිදු වූයේ උදේ හවස තුන් තිස් පැයේ බණ කියන, බණ අහන මේ ධර්මද්වීපය තුළදී වීම ය.

මෙහි වරද සිදු වූයේ කොතැනද, වැරදි කරුවන් කවුරුද යන්න සෙවිමට උත්සාහ නොකරමි. එසේ වුවත් මේ සිදුවෙමින් පවතින්නේ ව්‍යසනයක මූලාරම්භය බව නොකියා සිටිය නොහැක. මෙය ලාංකිය ජන සමාජයේ දරුණු බිඳ වැටිමක පෙර නිමිතිය. අපේ මිනිසුන්ගේ චින්තනය සෝදා පාලුවට ලක්ව ඇති බවට දෑස් ඉදිරියෙම පෙනෙන්නට ඇති සංකේතාත්මක අනතුරු හැඟවීම් ය.

මේ ටිකත් සටහන් කරන්නට සිදු වූයේ  අද අස්වැන්නට මීට කලකට ඉහත දි මා ලියු ළමා ගීයක් මෙහි සටහන් කරන්නට සිත් වූ නිසා ය. ඒ නිසා මෙතැන් සිට මේ ගීතය බිහිවු අයුරු ඔබට කියමි.

මිට වරස කීපයකට කලින් ලංකාවේ රූපවාහිනී නාලිකාවල සුපිරි තරු තෝරන වැඩසටහන් බිහිවෙමින් තිබුණි. ඒ  අවධියේ ජාතික රූපවාහිනිය මගින් ගායන දක්ෂතා ඇති දැයේ දූදරුවන් හඳුනාගෙන ඔවුන් දිරිගැන්වීමේ සංගීතමය ළමා වැඩසටහනක් ආරම්භ කර තිබුණි. ඒ ළමා සංගීත වැඩසටහනේ ගීත ගැයිමට වරම් ලද්දේ වයස අවුරුදු 12 අඩු දූදරුවන් ය.  එසේම කිසිඳු අවස්ථාවක එම වැඩසටහනෙන් වෙනත් ශිල්පියෙකු හෝ ශිල්පිණියක ගැයූ ගීත ගැයිමට නොහැකි විය. වැඩසටහනට ඉදිරිපත්වන ළමුන් ගායනා කළ යුතුව තිබුනේ ස්වතන්ත්‍ර නිර්මාණයන් ය.

ඒ අනුව මට එ දවස්වල එක දිගටම ළමා ගීත ලියන්නට සිදුව තිබුණි. ගීතයක් ලියවා ගැනීමට දුර බැහැර සිට දූ දරුවන් කැටුව දෙමව් පියන්  මා සොයා පැමිණියහ. ඒ අනුව මේ ළමා ගීත සන්ධ්‍යාව වැඩසටහන සඳහා ගීත 12 පමණ මවිසින් රචනා කළෙමි. එයින් ගීත 10ක්ම සංගීතවත් කළේ විශාරද එඩ්වඩ් ජයකොඩි මහතා විසිනි. ඉතිරි ගීත දෙක සංගීතවේදී නවරත්න ගමගේ විසින් නිර්මාණය කළ බව මතකය.

එසේ මා ලියූ ළමා ගීත අතරින්  එඩ්වඩ් ජයකොඩි මහතා  සංගීතවත් කළ ගීත දෙකක් එකී තරගයේ අවසන් වටයට දක්වා පැමිණ තිබුණි. අද මා මෙහි සටහන් කරන්නේ එසේ අවසන් වටය නියෝජනය කළ  ඒ එක් ගීතයකි.

එසේ එ දවස එක්තරා දවස උදෑසන ගීතයක් ලියවා ගැනිමට හෝමාගම ප්‍රදේශයේ සිට මා සොයා පැමිණි තරුණ මව්පිය යුවලක් සහ කුඩා දියණියකි. එසේ පැමිණි ඔවුන් සමග ආ ගිය තොරතුරු කතාකරමින් සිටින අතර තුර  ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතාවය පිළිබඳ විමසිමි.

“අපේ දුවට ළමා ගීතයක් ලියවා ගන්නයි අවේ” මව කීවාය.

“කවුද සංගීතය නිර්මාණය කරන්නේ” මම ඇසීමි.

“ඒ ගැන තවම හිතුවෙ නෑ  සර් දන්න කෙනෙක් ඉන්නවද?” මව මගෙන් ඇසුවාය.

ඒ වන විටත් මගේ ගීත කිපයක්ම ඒ රූපවාහිනි වැඩසටහනට එඩ්වඩ් ජයකොඩි මහතා විසින් සංගීතය නිර්මාණය කර තිබූ නිසාත්.  මේ තරුණ යුවල සිය දියණියද කැටුව පැමිණ සිටියේ ඒ තොරතුරු ඔස්සේ බවත් පැහැදිළි විය.

“ මේ ගීයටත් එඩ්වඩ් ජයකොඩි මහත්තයට කියල සංගීතය නිර්මාණය කරන්නද?” මම ඇසුවෙමි.

“කොච්චර ලොකු දෙයක්ද එහෙම කෙනෙකුට කියල කරගන්න පුළුවන්නම්” මව කීවාය.

ඒ මොහොතේ කුඩා දියණියගේත් දෙමව්පියන්ගේත් සිත් ඉපිල ගිය බවක් මට දැනුණි. එසේ බොහෝ වේලාවක් කතා බහේ නියැලෙමින් සිටියදී ඔවුන් ආපසු යන්නට සැරසුණි.

“සර් ගාන කීයද?”

ලිපි කවරයක් මිට මොළවාගත් මව හීන් සීරුවේ එසේ විමසුවේ හිතේ පිරුණු තැතිගැන්මකින් යුතුව ය.

“මොනවටද?”

“සර්ගේ මහන්සියට” ඇය ලිපි කවරය මා වෙත දිගු කළාය.

අද නූතන පරපුරේ ශිල්පීන් අතර ගීතය වෙළඳ භාණ්ඩයක් වුවත්, නිර්මාණයක් මුදලට තක්සේරු කිරීමේ පුරුද්දක් මා සතු නැති නිසා ඒ මුදල ප්‍රතික්ෂේප කළෙමි.

‘මට සල්ලි එපා මේ සල්ලි ටික තියාගෙන යන ගමන් දූට මොනව හරි අරන් දෙන්න මම සිංදුවක් ලියල දෙන්නම්”

එසේ එදා පොරොන්දු වූ පරිදිම දින කීපයකින් ගීතය ලියා එඩ්වඩ් අත තැබූයෙමි. අප දෙදෙනාම එක්ව ගීතයේ සංගීතය නිර්මාණය කල පසු ,  සති අන්ත නිවාඩු දිනයකදි  ඒ කුඩා දැරිය එඩ්ව‍ඩ්ගේ නුගේගොඩ පිහිටි නිවසට කැ‍ඳෙව්වෙමු.   කීපවිටක් ගීතය පුහුණු කළ පසුව ඇයට ඒ ගීතය පුහුණවන්නට පහසු වන සේ එඩ්වඩ්ගේ සංගීත කාමරයේ අසළ තිබු කැසට් රෙකෝඩරයකින් ගීතය පටිගත කර දුන්නේ කිසිඳු අයකිරීමක් හෝ ගාස්තුවකින් තොරවය. ඒ වැඩසටහනට කිසිඳු ළමා ගීයකට ඔහු මුදල් අය කළේ  නැත. ඔහු එදා මෙන්ම අදත් එවැනි දේ සඳහා මුදල් හඹා නොයන කලාකරුවෙක් බව දනිමි.

කෙසේ වුවත් ඒ දැරිය ළමා ගීත සන්ධ්‍යාව වැඩසටහනට ගීතය මනරම් අයුරින් ගායානා කළා ය. පියවරෙන් පියවර අවසන් තරඟකරුවන් දො‍ළොස්දෙනා අතරට පැමිණි ඇයට අවසන් තරගයට මුහුණ දෙන්නට සිදු වූයේ සජීවි ගායනයක් ඉදිරිපත් කරමිනි. තරගය පැවතියේ මරදාන ටවර රඟහලේ ය. මගේ ගීත දෙකක්ම අවසන් තරඟයට ඉදිරිපත්ව තිබූ නිසා මමද ඒ හැන්දෑවේ ටවර් රඟහලට ගොඩවූයේ ප්‍රසංගය නැරඹීමට මටද ආරාධනයක් ලැබ තිබුණ හෙයිනි.

අවසන් තරඟය විනිශ්චය කිරීමේ කාර්යය සඳහා ඇරයුම් ලැබ තිබුණේ විශාරද එඩ්වඩ් ජයකොඩි,  ජගත් වික්‍රමසිංහ සහ තවත් සංගීත ශිල්පිණියකට ය. තරගය පැවැත්වෙද්දී ‍මගේ ගීය ගැයිමට නියමිතව සිටි දැරියගේ වාරය උදා විය.  ඇය පාසල් යන දියණියක සේ සැරසී රංගනයක් ඉදිරිපත් කරමින්ම සිය ගායනයෙහි නිරත වෙමින් වේදිකාවේ සිටියාය. වේදිකාව අසල වූ තිරයේ ළමා ගීත සන්ධ්‍යාව වැඩසටහන සජීවිව විකාශය වෙමින් තිබුණි. වරින් වර වේදිකාව දෙසත්, තිරය දෙසත් මගේ විමසිල්ලත්, අවධානයත් යොමු වූයේ ගීතයක් විකාශය වන අතර තුර ගීතයේ නිර්මාණ කරුවන්ගේ නම් සඳහන් වූ නිසාය.

අවාසනාවකට මෙන් එකවරම ගීතයේ රචකයා ලෙස දිස් වූයේ “දයාරත්න  පෙරේරා” යනුවෙනි. මට උන්හිටි තැන් අමතක විය. නිර්මාණකරුවකුගේ නිර්මාණ අයිතිය සම්පූර්ණයෙන් අහිමි වි ඇත. කරන්නට කිසි දෙයක් නැත. සියල්ල සිදුවි හමාරය.

වැඩසටහන අවසානයේ ජයග්‍රාහි දරුවන් තිදෙනා අතරට එඩ්වඩ්ගේ සංගීතයෙන් හැඩවූ මගේ නිර්මාණ ඇතුළත්ව නොතිබුණි. එඩ්වඩ් ඒ විනිශ්චය මණ්ඩලයේ හිටියත් නිවැරදි මොහොතක නිවැරදි තීරණය ගනිමින් ඒ වැඩසටහනේ ‍දක්ෂතම දරුවන් තිදෙනා තෝරාගත්තේ කලා කරුවගේ තිබිය යුතු අව්‍යාජ බව නැවත තහවුරු කරමිනි.

තරගය අවසානයේ ජයග්‍රාහකයන්ට අමතරව ඊට සහභාගී වු සියලු දෙනාටම ත්‍යාග සහ සහතික පත් ලැබුණි. ඊට පසු දිනයේ දුරකථනයෙන් මම ඇයට සුබ පැතුවෙමි.  ඒ වන විටත් ඒ ගීතයේ ගීත රචකයාට අසාධාරණයක් සිදුව ඇති බවත් එය නිවැරදි කරන ලෙසත් එඩ්ඩඩ් වැඩසටහන් නිෂ්පාදකට කියා තිබුණි. කෙසේ වුවත් විකාශය වූ පසුව ඒ වැරැද්ද නිවැරදි කළ නොහැකි බැවින්, ළමා ගීත එකතුව එළි දක්වන මොහොතේ එය නිවැරදි කර තිබිම ගැන සතුටු වෙමි.

එසේම සිදුවූ වරද පිළිබඳව ගීතය ගැයු දැරියද ඇයගේ දෙමව්පියන්ටද දැනගන්නට ලැබුණ නිසා ඔවුන්ද අපහසු තාවට පත්ව සිටින බව දැනගත්තෙමි. ඉන් සති කිපයකට පසුව දැරියගේ පියා නැවත  දුරකතනයෙන් මා අමතා  සිදුවූ වරදට සමාව ඉල්ලා සිටියේය.

“එදා වැඩසටහනෙදි ගීතයේ විස්තර කියද්දි කලබලේට සර්ගෙ නම වැරදියට කියවිලා. ඒක තමයි ඒඅය දාලා තියෙන්නේ”

ඒ සිදුවි සති කීපයක් ඉක්ම ගොස් තිබු නිසා මගේ කේන්තියද පහව ගොස් තිබුණි. සජීවි තරගයකදී තරගකරුවන් වගේම ඊට අදාළ පුද්ගලයන්ගේද නොසන්සුන්කම නිසා එය සිදුව ඇති බව මටද වැටහි තිබූ නිසා තවදුරටත් ඒ ගැන විමසන්නට නොගියෙමි.  එසේ වුවද මේ ගීය ඉඳහිට හෝ අදටත්  රූපවාහිනී තිරය මත දිස්වන විට මගේ නම වෙනුවට වෙනත් නමක් තිරයේ තවමත් දිස්වනු දැකීමෙන් දැනේනේ කණගාටුවකි. මෙය සිදුව වසර ගණනාවක්  ඉක්ම වුවත් ඉන් පසු මේ ගීය ගැයූ දියණිය හෝ ඒ දෙමව්පියන් මට හමුවූයේ නැත.

දරුවන්ගේ ලෝකය ලස්සන වන්නේ වැඩිහිටියන්ගේ සිතුවිලි පිවිතුරු වන තරමටය. වැරදීම් සිදු වන්නේ දරුවන් අතින් නම් එය නිවැදි කරගන්නා අයුරු ඔවුන්ට කියා දිය යුතු ය. දරුවන්ගේ ලෝකය වර්ණවත් ය. විවිධ පාටින් සහ හැඩයෙන් යුක්ත ය. විටෙක දරුවන්ගේ සිතුවිල කවි වගේ ය. තවත් විටෙක ගීයක් වගේ ය. එසේත් නැත්නම් ගලා හැලෙන  ගඟුලක් වගේ ය. ලෝකය වෙනස් කරන්නට නම් ඔවුන් රැක බලා ගැනිම යහ මගට ගැනීම දෙමව්පියන්ට මෙන්ම  සමාජයත් සතු වගකීමකි.

ඒත් හැන්දෑවට සුජාත දියණිය නරඹමින් කදුලු සුසුම් හෙළන්නට තරම්  මිනිසුන් සහිත සමාජයක් බිහිකර ඒ  මිනිසුන්ගේ මිනිස් සිතුවිලි සෝදා පාලුවට ලක්වන විට පාසලේ පන්ති කාමරයේ තීන්ත ආලේප කිරීමට රුපියල් 800.00 ක් සොයා ගත නොහැකිව දෙමව්පියන්ට ඒ බර දරන්නට දෙනවාට වඩ අසල ඇති වත්තේ බිම වැටුණ පොල් ගෙඩි කීපය අහුලා එය විකුණා ගතහොත් පංතියේ අවශ්‍යතාවය සම්පූර්ණ වන බව ඒ කුඩා දියණිය සිතන්නට ඇත. නොදැනුවත් කම නිසා ඇය කරන්නේ දඬුවම් ලැබිය හැකි බරපතල වරදක් බව ඇයගේ ළපටි ‍හිතට  කිසි සේත් නොසිතන්නට ඇත.

 කෙසේ කළත් වරද වරදම ය. එය දැන් සිදුවී හමාර ය. ඒත් සුජාත දියණිය නරඹා චංගුමීගේ දුක වෙනුවෙන් කදුළු හෙළන මිනිසුන් ඇති සමාජයක වෙසෙන ඒ පොල්වතු හිමියාට එය වරදක් බව ඒ දියණියට කියා නොදී ඇය අධිකරණය හමුවට ගෙන යන්නට  තරම් සහාසික සිතක් ඇතිවන තරමට  මේ සමාජය පිරිහුනේ කුමක් නිසාදැයි නැවතත් සිතා බැලිය යුතු කාලය එළඹ ඇති බව මා ලියූ මේ ගීතය නැවත ඇසෙන විට මට සිතේ .෴

හරි ලස්සන අකුරු ලියමු

ලොකු මල්වැල් පාට කරමු

හොඳ ළමයින් වෙන්න හිතමු

ලෝකය ආදරෙන් හදමු

හරි ලස්සන කවිත් කියමු

ගුරු දෙගුරුන් දෙපා වඳිමු

හොඳ ළමයින් වෙන්න හිතමු

ලෝකය ආදරෙන් නගමු

හරි ලස්සන ගීත ගයමු

ගඟක් වගේ ගලා හැලෙමු

හොඳ ළමයින් වෙන්න හිතමු

ලෝකය ආදරෙන් නගමු

ගේය පද:  දයානන්ද රත්නායක

සංගීතය : විශාරද එඩ්වඩ් ජයකොඩි

ගැයුම:  ඉරේෂා හර්ෂනී

“හරි ලස්සන අකුරු ලියමු ” ගීතය  මෙතනින් අහන්න

                

වටිනා කාලය බිඳක් වැය කර ගී රස විඳිමින් කියවූ ඔබට  ස්තූතියි. වෙලාවක් ඇත්නම්  මීට වඩා වෙනස් වූ  ඔබේ විචාරාත්මක අදහසත් මෙහි ලියා තබන්න